Hans Bouwen
Directeur Groep Talent
‘Door Appreciative Inquiry beweegt een systeem vanzelf met je mee’
Al tientallen jaren begeleid ik of geef ik leiding aan organisaties met een maatschappelijke missie. De laatste jaren als directeur van Groep Talent. Hierbij zijn vier sociale ondernemingen aangesloten met een sterke drive om het verschil te maken voor de samenleving. Appreciative Inquiry helpt ons om die telkens te vertalen naar heel concrete acties in de dagelijkse praktijk, binnen en buiten Groep Talent.
Ik kom uit een familie die de waarderend-onderzoekende benadering een warm hart toedraagt. Mijn zus schreef er een boek over en stond samen met mijn oom aan de wieg van het eerste lerend netwerk. Zij spoorden mij aan om mijn manier van leidinggeven te verrijken met AI. In het lerend netwerk ontdekte ik zelf de kracht van een waarderende insteek. Die zit voor mij enerzijds in het bewust kiezen voor werken vanuit sterktes. De energie die daaruit ontstaat laat verandering draaien. Het is het in praktijk brengen van het motto: ‘Wat je aandacht geeft, groeit’. Anderzijds is de verbinding die AI losmaakt voor mij essentieel. Mensen evolueren niet alleen, dat doen ze samen, door nieuwsgierig naar elkaars verhalen te luisteren.
Die twee succesfactoren leerde ik in praktijk brengen toen ik tijdens het lerend netwerk samen met een collega aan de slag ging rondom werkgeluk, bij mijn toenmalige werkgever. We stelden een ‘AI summit’ voor: een grote groepsbijeenkomst. Dat voorstel viel bij de directie echter op koude steen: er was geen tijd voor en te weinig belang bij. Met onze handen in het haar vielen we terug op onze intervisiegroep uit het lerend netwerk. Die hielp ons de focus te verleggen richting het personeelsbeleid: wat gaat daar al goed? Deze vraag sprak onze directie wel aan. We gingen aan de slag en we boekten resultaten. Medewerkers hadden er baat bij, en de directie raakte meer en meer geïnteresseerd. Het was een soort ‘duikbootmethode’: we vertelden niet over AI, maar gingen er onder de waterlijn op verschillende plekken gewoon mee aan de slag. De vraag: ‘wat lukt al?’ stuwt de energiecurve van mensen omhoog, en het gesprek daarover voeren werkt verbindend.
Onze positieve ervaring werd door de begeleiders van het lerend netwerk bevestigd en onderbouwd. Ik herinner me onder meer hoe Ron Fry en René Bouwen vertelden over hun onderzoek naar over hoe verhalen delen leidt tot diepere connectie. Dat ervaarden we trouwens zelf ook aan den lijve door in de leergroep verhalen aan elkaar te vertellen.
Dit Appreciative Inquiry lerend netwerk kan ik vandaag de dag, ruim vijftien jaar na mijn deelname, nog steeds aanbevelen. Je leert er om een systeem niet te willen controleren. Zolang je kijkt naar sterktes, samen droomt over de gewenste toekomst en aandacht besteedt aan de ‘believers’, beweegt het systeem vanzelf mee. Het netwerk laat je weer ‘herbronnen’, zeker als het werk voor je gevoel ‘te druk’ is. Dus als je vindt dat je het te druk hebt: ga zeker aan dit initiatief deelnemen!